Mosterdzaad is onderdeel van mosterd, samen met azijn en verschillende kruiden. Mosterd zelf is een smaakmaker die ik regelmatig in gerechten gebruik als smaakmaker, bijvoorbeeld in een ovenschotel. Lees hieronder verder over de mosterdplant, de mosterdzaadjes en de toepassing ervan buiten de keuken.

Eigenschappen mosterd

Kenmerken

• Familie: Cruciferae
• Soort: Brassica nigra (zwarte mosterd)
• Biotoop: vruchtbare, goed doorlatende grond, houd van zon. Uit Middellandse Zeegebied
• Hoogte: tussen de 30 en 240cm

Naast de zwarte mosterd-plant, worden o.a. de volgende soorten veel gebruikt:

• Gele of witte mosterd, Sinapis alba, ook wel Brassica alba of Brassica hirta
• Bruine mosterd of Sareptamosterd, Brassica juncea

Ondanks dat mosterd wel een zonliefhebber is, houdt de plant in de zomer van wat schaduw.  De plant heeft gele bloempjes die in de zomer bloeien en eironde bladeren. Het blad is eetbaar, maar die van de bloemstengel smaakt over het algemeen vrij bitter.

Naam in verschillende talen

• Engels: mustard
• Duits: Senf
• Frans: moutarde
• Spaans: mostaza

Gebruik en toepassing van mosterd

Je kunt zowel de bloemen, blaadjes en zaadjes van de mosterdplant gebruiken. In de keuken zijn het over het algemeen vooral de zaadjes en de poeder die als pittige smaakmaker worden toegevoegd. Denk aan marinades, kaas- en vleesgerechten en sausjes.

Smaak mosterdzaad

Mosterdzaad heeft een scherpe, overheersende smaak. Je kunt hele zaden en gemalen zaadjes in poedervorm in de winkel kopen. De zaadjes van zwarte mosterd smaken het sterkst. Het is alleen wat lastiger machinaal te oogsten, waardoor in veel mosterdsoorten tegenwoordig vooral bruine mosterdzaadjes verwerkt worden. Witte mosterd heeft minder smaakvolle zaden, maar wel krachtige enzymen. Deze worden weer gebruikt om mayonaise te emulgeren en als conserveringsmiddel voor bijvoorbeeld zure inmaak.

De blaadjes en bloemen

De bloempjes van de mosterdplant kun je aan salades toevoegen en zijn dus gewoon eetbaar. In onder andere de Afrikaanse en Indiase keuken gebruikt men de bladeren van de Brassica juncea. Het is ook geen vreemde in de Chinese en Japanse keuken, waar bovendien veel Chinese cultivars gekweekt en als groentegerecht gegeten worden.

Mosterdolie en heilzame werking

Er bestaan verschillende soorten mosterdoliën. De etherische olie van mosterd zorgt voor een betere doorbloeding op de plek waar je het smeert. Het prikkelt en reinigt de huid en heeft een antibacteriële werking.

Werking van de zaadjes

De zaadjes zelf stimuleren de bloedsomloop. Zo worden ze bijvoorbeeld uitwendig gebruikt als kompres tegen reumatische klachten en ontstekingen. Je kunt ze ook als heilzaam middel innemen. Het stimuleert de doorbloeding van de keelholte en versterkt het natuurlijk afweersysteem. In China worden de zaadjes zelfs gebruikt om bijvoorbeeld verkoudheid en maagklachten te behandelen.

Een wikkel van mosterdpoeder schijnt ook te helpen bij borstvliesontsteking en bronchitis. Een voetenbad met mosterdpoeder is heerlijk verwarmend en stimuleert de bloedsomloop. Dit kan helpen bij hoofdpijnklachten.

Recepten met mosterdzaad

Enkele recepten met dit kruid zijn:

Nog niet beschikbaar.