Misschien zegt het kruid lavas je niet zoveel, maar maggikruid of maggiplant vast wel! Deze vaste plant heeft in de volksmond nog heel wat andere namen, waaronder lubbestok, manskracht en reuzepeterselie.
Het is voor sommigen mogelijk een wat “vergeten kruid”, terwijl het eigenlijk een heel veelzijdige smaakmaker is. Je kunt zowel de bladeren, stengels, zaden als de wortel van de plant gebruiken – binnen de keuken als smaakmaker én buiten de keuken als geneeskrachtige plant.
Eigenschappen lavas, maggikruid
Kenmerken
- Familie: Apiaceae of Umbeliferae (schermbloemige)
- Soorten: Levisticum officinalis en Ligusticum levisticum (maggiplant)
- Biotoop: vochtige grond, Middellandse Zeegebied
- Afkomstig uit: Zuid-Europa
De meerjarige maggiplant krijgt groengele bloemen in de tweede helft van de zomer, heeft donkergroene bladeren met selderijgeur en holle stengels. De plant kan erg hoog worden, zo ben ik in bepaalde bronnen tot 2m en tot 7m tegengekomen.
Naam in andere talen
- Spaans: apio de montaña en ligustico
- Duits: Liebstoeckel
- Engels: lovage
- Italiaans: levistico
- Frans: liveche
Gebruik en toepassing maggikruid en lavas
Je kunt zo’n beetje alle delen van de maggiplant in en buiten de keuken gebruiken. Het is een erg heilzaam kruid. Het heeft wel een erg uitgesproken smaak, dus overdrijf het niet.
Lavas in de keuken
De wortel of bladeren van lavas en de maggiplant geven aroma aan soepen en stoofpotjes. Het smaakt vooral naar pittige selderie of geeft de welbekende maggismaak (van de soort Ligusticum levisticum). Voor de beste smaak laat je het loof en/of de wortel even meekoken.
De poedervorm is gemalen gedroogd blad en heeft een scherpe, overheersende smaak en kun je op dezelfde wijze gebruiken. Let wel op dat de smaak net wat overheersender is dan vers blad of wortel. Ook de wortel is in gedroogde vorm verkrijgbaar.
De wortel van lavas verwerkt men daarnaast rauw in salades en in zure conserven. Verder kun je de zaden prima culinair gebruiken. Verkruimel ze door brood en pasteien of bestrooi brood met hele zaden. Strooi ze verder bijvoorbeeld eens over de salade, aardappelpuree of rijst.
Tenslotte kun je de stengel ook eten, bijvoorbeeld gekonfijt door een salade of gestoomd. Je kunt ze ook op de barbecue of in de oven grillen. De stengels zijn wat hard, vandaar dat een specifieke bereiding wel wenselijk is.
Lavas buiten de keuken
Mensen gebruiken met name de wortel als geneesmiddel, omdat deze de hoogste concentratie aan etherische oliën bevat, meer dan de bladeren en stengels. Deze oliën verminderen waterzucht (oftewel opeenhoping van vocht) en hebben een licht krampstillend effect. Zo is lavasthee ideaal tegen brandend maagzuur, een opgeblazen gevoel en oprispingen. Verder werkt de slijmoplossende wortel bij zweertjes in de mond, ontsteking aan de amandelen, blaasontsteking en bronchitis. De thee zet je door 1 volle theelepel gedroogde lavaswortel te overgieten met 1 kop koud water. Dit breng je aan de kook en vervolgens zeef je het direct.
Let op: lavas niet gebruiken als je zwanger bent of last hebt van een nierziekte.